nazomeren

Een volle krat voor onze oogstdelers deze week. Met sla en mooie Chinese bieslook bloemetjes. Ik ben gek op die mooie witte sterretjes, ook de onrijpe zaaddozen kun je eten. Lekker pittig bieslook met knoflooksmaak. Die bloemen kun je tot gebruik in een vaasje zetten, dan geniet je er nog langer van. De radijzen zijn weer helemaal in hun element. Lekker warm en vochtig en een beetje in de schaduw van de sla groeien ze echt super snel. Deze week zaaien we weer een bedje. 

Tussen de aardbeien staan nu ook allerlei raapjes, rammenas en raapstelen. Lekker voor straks in oktober. De pompoenen gaan trouwens als een trein! We beginnen al met de eerste oogst. Nog twee weekjes wachten en dan halen we het hele veld leeg samen met jullie op de pompoenoogstdag 18 september.

De krulandijvie maakt in deze tijd van het jaar zulke mooi lange malse bladeren. Je kunt het als een bittere sla eten. Mijn kinderen waren er lange tijd helemaal dol op. Bijzonder want er waren toen maar weinig groenten die ze aten naast boontjes, wortel en komkommer. Ik vind het zelf als een roerbakgroente erg lekker. Ff door een pan met goede sesamolie, rode peper, flink tamari sojasaus en sesampitjes.

De bonen gaan met dit warme weer nog even door. Het wordt wel duidelijk minder wat we wekelijks kunnen oogsten en sommige bonenstaken gaan we deze week dan ook afbreken zodat we er groenbemester of winterpostelein in kunnen zaaien. Verder dankzij die lekkere nazomer dagen een komkommertje en courgette. 

Verder groenselderij, mooie stelen die je fijn gesneden rauw kunt eten met bijvoorbeeld de eerste appels en walnoten. Of in een lekkere zoete taboule met uien, tomaat en rozijntjes. Of misschien venkel mochten we niet genoeg selderij hebben staan. De venkel begint een beetje te schieten dus die doen we als extraatje bij sommige pakketten erbij. Rauw is ze nu niet lekker meer want ze wordt dan harder en stugger. Maar prima om er lekker bouillon van te trekken. Of zelfs nog fijn gesneden door de soep doen. 

Vorige week was ik op bezoek bij andere tuinders. We hebben een PGS groep. Participatief Garantie Systeem: een soort intervisie groep van agro-ecologische tuinders die met elkaar elkaars bedrijf bezoeken, waarderen en elkaar helpen bij het formuleren van lange termijn visie of uitdagingen bespreken. Naast dat het voor de ontvangende boer/tuinder heel nuttig kan zijn om feedback te krijgen van collega’s is het ook heel leerzaam voor alle bezoekende boeren. Natuurlijk willen we alle ins en outs weten over teelt en bodem maar door het bespreken van een tuinderij aan de hand van de 11 thema's van de agro-ecologie sta je ook voor je eigen bedrijf, voor jezelf als persoon stil bij vragen zoals: hoe zorgen we voor de volgende generatie, Hoe inclusief zijn we eigenlijk? Kunnen we zonder een lening van de bank?

Dit weekend was er weer een vlindertelling een paar oogstdelers/vrijwilligers, Herma en Rob waren erbij:

‘Wel eens gedacht aan een nachtelijk bezoek aan de Ommuurde Tuin? Bereid je voor op ontmoetingen met bijv. KLeine Beren, Huismoeders en Lievelingen :-). Gisiteravond zijn herma en ik wezen kijken bij een nachtvlinderinventarisatie in de tuin. Daar troffen we leeftijdsgenoten van ons die zijn opgegroeid met latijnse namen maar ook jongeren die vooral voor de kleinste exemplaren de langste Nederlandse namen wisten op te hoesten. Met die namen weet je wel direct op welke belangrijke kenmerken je moet letten, zoals bijv. smalvleugeldwergspanner en witstipgrasuil. En nou maar hopen dat na enkele sessies de conclusie kan zijn dat de biodiversiteit in DOT groot is en er ook zeldzame soorten voorkomen."

Aan de koffietafel genieten we trouwens nog even door van ons jubileum. We kregen zoveel lekkers van blije klanten, vrienden en familie! En dan hebben we het nog niet over de flessen gefermenteerd druivensap waar we met het team vast een paar leuke winteravonden mee gaan vullen. ;-)

Ethnobotanie - mensen en planten

Ethnobotany workshop - Injerra maken zorgde deze zaterdag voor een gezellige drukte rond de serre. Injerra is een soort zuurdesem pannenkoek gemaakt van Teff een inheems graan uit Ethiopië. Je eet het met verschillende groentegerechtjes. Die werden natuurlijk gemaakt met groenten uit de tuin zoals savooiekool en eeuwig moes. Het traditionele eten van Injerra van een grote schaal met zijn allen is een traditioneel gebruik dat veel verbondenheid oproept. Zo verbind je je met elkaar en met de grond waar het eten vandaan komt. Voor sommige van de deelnemers de eerste keer om zoiets mee te maken. Voor anderen een emotioneel weerzien van een achtergelaten traditie.

Komende zaterdag is de laatste ethnobotany lunchworkshop deze zomer, met als thema verpakken in blad. Er zijn nog plekken! In oktober volgen er waarschijnlijk meer, Injerra met pompoen… Ik kan niet wachten.

Ethnobotany: de relatie tussen mensen en planten; de manier waarop mensen omgaan met, gebruik maken van planten.

In de hitte werken is geen pretje dus we starten weer lekker vroeg met oogsten om alles voor de hitte de koelcel in te krijgen. middags is er tijd voor schaduwklussen zoals opruimen of aardappelen uitzoeken. In de ochtend zijn er vaak fijn wat vrijwilligers die mee willen helpen. Zoals donderdag toen we het halve aardbeienveld hebben gewied. Komende donderdag komen de nieuwe aardbeienplanten voor volgend jaar. Dat bed gaan we morgen voor bereiden. Frezen en bedden uitzetten. Hopen op een lekker buitje om de grond vochtige te krijgen en dan vrijdag of volgende week planten erin. De groenbemester die afgelopen donderdag gezaaid is staat al boven. Een mooi mengsel met veel bloemen voor insecten en vlinderbloemigen voor het binden van stikstof uit de lucht en gewoon heel veel verschillende soorten voor het bodemleven.

In het pakket mooie prei. Ze begint wat te strekken met de hitte dus we halen ze snel van het land voor ze bloeien. Hoewel ze dan ook prima eetbaar zijn en in verschillende landen zelfs een delicatesse.

De venkel stond in een wat koeler bed maar vindt de hitte nu toch ook echt wat veel dus die halen we ook van het land. Op de venkel zagen we prachtige grote koninginnepage rupsen. Die hebben we op de venkelplanten gezet die blijven staan voor de bloem.

De bindsla is nu echt heel lekker uit de koelkast. Vanavond wilde ik eigenlijk alleen maar lekker koude sla eten. De zomerpostelein die in het pakket zit is een ouderwetse groente die vroeger werd gekookt…. Niet doen! Rauw is het echt veel lekkerder. Bijvoorbeeld door een pasta salade met gebakken shiitake. Nu zijn er ook heerlijke recepten voor soep of roerbak te vinden. Verblijft dan alleen zo weinig van over. 

In de kas beginnen de eerste meloenen en auberginetjes te rijpen. De oogst valt wat tegen in verhouding met vorig jaar. Maar het blijft super leuk je eigen aubergines en meloenen te telen.

Buiten doen de snijbonen het geweldig en de cobra, groene lange sperzieboon, is de favoriet. We hopen de komende tijd nog wat vaker bonen te kunnen leveren. We aten ze heerlijk met rijst en pindasaus.

Koolrabi vergat ik bijna. Dit jaar met bizarre vormen na aanvallen van slakken te hebben overleefd maar toch ook nog steeds lekker. Kort gestoofd kan koolrabi makkelijk voor broccoli doorgaan. Ook super makkelijk in traybakes of als soep. IN soep gepureerd wordt het heel romig. We zeef ik er dan graag de soms harde vezels eruit. Wil je het iets vullende kun je er gekookte aardappel mee pureren. Kruiden maken vervolgens helemaal wat je wilt. Koriander en het is oosters. Salie en oregano en het wordt Italiaans. Wat zou echt nederlands zijn? Peterselie en selderij? Kom het lekker plukken. We laten je graag zien waar het staat.

Komende weken zijn we druk met het voorbereiden van het grote 25 jaar ommuurde tuin feest op 25 augustus. Mochten jullie nog mooie foto’s hebben van toen de tuin klein was of mee willen helpen of een workshop geven. Laat het ons weten.

zomerochtenden

Zon! Deze week is er eindelijk heel veel zon. We starten daarom deze week een uurtje eerder, zodat we voor het warmste punt van de dag nog een heleboel kunnen oogsten en planten. De middagen zijn perfect om te wieden, of te schoffelen als je geen last hebt van de felle zon. Ook gaan er nog een paar zaadjes in de grond, zodat we ook aan het eind van de herfst nog groenten kunnen oogsten.

Dit weer is natuurlijk perfect voor een avondje rond de (groenten) BBQ. De prei, koolrabi, courgette en mini paksoi zijn fantastische groenten om te grillen op de BBQ. Ik kan echt aanraden om de mini paksoi te halveren en dan zo op de BBQ te grillen, of anders in een koekenpan/grillpan. Maak ondertussen een dressing; snipper een ui en fruit die in een steelpannetje met dikke bodem met wat olie of boter. Rasp een cm gember en 1 teen knoflook erboven en voeg sesamolie, sojasaus en citroensap toe. Voor de mensen die van pittig houden is kan je ook een pepertje meebakken. Deze dressing lijkt mij ook verrukkelijk bij de andere gegrilde groenten. En ja, dit is een variëteit mini paksoi, helaas bij het voor zaaien had iemand niet goed opgelet en de verkeerde paksoi gezaaid. Dit is een hele lekker soort, die klein en lichter groen blijft, maar daar hadden we er dan meer tegelijkertijd van mogen zaaien zodat jullie 2 of 3 mini paksooitjes per pakket hadden kunnen krijgen. Nu is het een maatje leuk bij hapje geworden. Volgend jaar beter;)

Een ander leuk recept idee voor dit pakket is de Gado Gado. Paksoi en prei even kort opbakken. Boontjes stomen. Courgette en koolrabi in dunne plakjes snijden. Rijst koken. Eitje bakken. Tofu en/of Tempe bakken. Plaats alle groenten, ei en tofu per soort rondom je bord. Rijst en Gado Gado saus in het midden en smullen maar.

We zijn blij dat we met deze zomerse temperaturen weer een kropje sla in het pakket kunnen stoppen. Heel lekker in de sla is het shiso blad. Snij dit in dunne reepjes en meng het samen met een honing-mosterd dressing door de sla.

Nou hoor ik je denken shiso?? Shiso is een kruid dat we nu al een aantal jaar op de tuin laten groeien en langzaamaan bekendheid wint in Nederland. Het komt uit dezelfde botanische familie als munt, heeft hier ook iets weg van, maar heeft nog veel meer in zich. Het is kruidig en pittig, maar ook fris. Je proeft koriander, basilicum, kaneel, anijs en iets citroenachtig. Het wordt veel gebruikt in de Japanse keuken waar het traditioneel bij sushi en sashimi wordt geserveerd. Echter door juist deze combinatie van smaken, is het dus ook fantastisch om je sla een kick mee te geven. Ik heb ook gehoord dat er veel geëxperimenteerd wordt met shiso cocktails, siropen en ijs. Ik ben benieuwd. Oh en ja, er zijn verschillende kleuren blad, met elk net een andere smaak.

De bonen plukken we nu in grote getalen. Groen, geel, paars, sperzieboon, snijboon of iets ertussenin, laag en hoog klimmend en met de mooiste namen. Het wordt een verrassing welke je in het pakket krijgt, maar ik verzeker je dat ze allemaal lekker zijn. En mocht je stiekem toch ook die andere willen. In de winkel liggen ze de komende maand als het goed is nog wel, vergeet dan niet je 10% korting te melden.

Over vergeten gesproken… er staan nog steeds koriander, peterselie, selderij, salie, tijm, bonenkruid, (verstopte) bieslook en andere kruiden op jullie te wachten. Vraag een schaartje en kom plukken voor je avondmaal!

Vergeet je ook alsjeblieft niet af te melden voor het pakket als je op vakantie gaat, of om het pakket aan iemand door te geven. Zo zonde als we de groenten laten verleppen.

Tijdens de pauze heb ik rondgevraagd voor leuke recepten voor selderij, iets dat ik zelf niet eet. Het schijnt heel lekker te zijn in combinatie met stukjes appel, rozijnen, honing mosterddressing of een yoghurtdressing en dan stukjes selderij. Klinkt als een goeie frisse salade.

De koolrabi blijft een van mijn zomer favorieten. Naast rauw in plakjes, kan je hem ook in plaats van komkommer in de tzatziki gebruiken, grillen, of zoals ik vandaag hoorde, stoven. Snij de koolrabi in plakken, leg ze in de pan met een beetje boter, zout, peper en een klein laagje water en stoom ze totdat ze gaar zijn (even prikken om te testen). Leuk!

Vandaag zaten we met een groot aantal vrijwilligers en studenten aan de pauze tafel. Super gezellig. Twee van die studenten lopen deze en komende week stage bij ons. Zij doen mee aan de Farm Experience Internship, een vierweekse zomercursus georganiseerd door De Boerengroep (Wur). De meeste studenten die hieraan meedoen zijn heel theoretisch geschoold en hebben soms nog nooit aarde aangeraakt. Het is leuk om hen kennis te laten maken met het praktische deel en hen zo ook meer besef mee te kunnen geven voor de rest van hun studie. Vandaag deden zij in ieder geval hard hun best. Benieuwd of ze er morgen weer om acht uur staan en met hoeveel spierpijn ;)

Tot gauw in de tuin en zonnige groet,

Dana, Esther, Helen, Ilse, Laurie, Kristel, Rianne, Simon en de rest van het tuinteam

komkommertijd

Esther is de komende drie weken niet op de tuin te vinden, dus neem ik, ilse, het schrijven van het briefje van haar over. De tuin staat er momenteel prachtig bij en met een zonnige dag als vandaag, gonst de tuin van de insecten. Heerlijk om naar te luisteren tijdens het werk. Een andere guilty pleasure van mij is om op zo’n dag een bed schoon te wieden. Dat geeft zoveel voldoening en doordat je met je handen bezig bent, gehuld in groente en onkruid, wordt je helemaal zen. Jullie zijn altijd van harte welkom om te helpen met wieden, en dit zen gevoel te ervaren.

Deze week hebben we wel iets heel leuks in het pakket. De stengelsla! Alhoewel je de blaadjes ook kan eten, gaat het bij deze plant toch echt om … de stengel. Net voordat hij gaat bloeien oogsten we deze plant, veel bezoekers denken dan ook dat wij doorgeschoten sla hebben staan. Niks is minder waar. Een andere leuk feitje is dat de stengelsla gaat ruiken naar iets dat mij nog het meest aan popcorn doet denken, dan is hij klaar om te oogsten. En wat doe je er dan mee hoor ik je denken. Even schillen met een dunschiller, in stukjes snijden van een 1cm dik, kort blancheren en proeven. Ik had een paar weken terug dit oosterse gerecht geprobeerd (https://makkelijkemoestuin.nl/kennisbank/oosterse-gerechten-met-stengelsla), een grote hit bij ons aan tafel.

Nu de zomer zich zo af en toe laat zien met de zon, worden de pakketten ook steeds zomerser. Voor mij zijn de oogst van de courgette en de komkommer echt een teken van zomer. Daar oogsten we iedere dag behoorlijk veel van. Beide zijn lekker als tussendoortje of rauw door de salade. Courgette is daarnaast echt een allermans vriendje; in bijna elk gerecht wel lekker. Zo had ik hem van het weekend, in dikke grove stukken, door de thaise groene curry gedaan. Samen met de eerste boontjes, nog zo’n zomer groente. Die zullen binnenkort ook wel in het pakket verschijnen. Vandaag hebben we de courgette wel een beetje geholpen door ze wat extra voeding te geven. Dat moet ook wel voor die topprestatie die zij leveren.
De komkommer ligt inmiddels, net als de courgette en de tomaten, op een bedje van stro. Dit helpt tegen een heleboel dingen, maar zorgt er vooral ook voor dat als de vruchten op de grond liggen niet wegrotten. Op de aarde doen ze dit wel. De komkommers groeien namelijk goed door, dat betekent dat wij ze laten zakken en dan liggen de onderste komkommers op hun bedje.

Het is tijd om de wortels te oogsten. Helaas, zoals jullie weten, kwamen deze niet goed op dit jaar. Al verdenk ik nog steeds de slakken er van om ze gewoon opgepeuzeld te hebben. Ze staan immers in het natste en koelste vak. De meeste wortels komen dus uit de kas, waar ze minder last hadden van de slak. Niet zo’n hele grote bos helaas, we moesten met de natuur delen.

De volgende die het pakket in gaat is de bleekselderij. Duidelijk een liefhebber van wat natter en minder heet weer. De plant staat er dit jaar fantastisch bij. Bleekselderij is niet zo mijn ding. Veel mensen vinden het echter erg lekker om dit rauw op de boterham met kaas te doen of om de stengels te vullen met roomkaas of ricotta en kruiden. Heel makkelijk is het om oergezonde sap te maken van de bleekselderij. Een kwestie van goed wassen en dan door de blender. De sap moet dan wel gezeefd worden, anders drink je de vezelige delen ook, niet zo smakelijk. Ik raad aan om er in ieder geval een beetje citroensap bij te doen, maar vind je het te bitter dan kan je ook spinazie, komkommer of appel toevoegen. Drink ze.
Een andere groente die er prachtig bij staat is de spitskool. Wat een joekels komen er van het land af! We moesten echt uitkijken met het tillen van de kratten. Zoals je op de foto ziet wegen sommige bijna 2 kilo! Wel hebben we besloten om een aantal wat kleinere kooltjes nog even te laten groeien, zodat ze ook zo geweldig worden. Daarom krijgt het zaterdag pakket deze week een savooiekool en volgende week uiteraard andersom. Chantal, die deze maand bij ons werkt naast haar baan bij Makandra, heeft nog hele oude tuinbirefjes liggen. Op een van de briefjes staat een leuk recept van Spitskool, zie foto. Ik ga het zeker proberen!

Waar we dit jaar erg veel van hebben is het korianderzaad. Normaal oogsten we daar veel voor voor De Nieuwe Winkel, maar dit jaar zijn ze niet geïnteresseerd. Des te leuker voor ons. De groene zaadjes hebben en geweldige smaak, probeer maar eens. Rauw proef je echt de kracht van het kruid. Het lijkt mij een fantastische combinatie bij spitskool, curries, of bijvoorbeeld in het stengelsla recept. Mocht je toch, of ook, graag het korianderblad willen.. kom deze dan gerust oogsten in de tuin. We hebben ook nog veel selderij, peterselie, shiso, salie, tijm, lavendel, heiligkruid, tuinzuring en meer.

Vorige week barste het pakker van de sla.. en nu.. niks. Dat komt door het weer, die schopt je teeltplan door de war. Meestal kunnen we daar wel een mouw aan passen. Dit keer dus echt een weekje zonder sla. Daaraantegen hebben we een bosje pittige rucola. Bosje goed wassen en grof snijden. Daarna samen met twee teentjes knoflook, een grote hand vol zonnebloempitjes, goede scheut olie (olijf of zonnebloem) en een snufje zout in de blender/ keukenmachine. Zo creëer je een heerlijke pesto voor door de pasta, met bijvoorbeeld stukjes gegrilde courgette. Zelf doe ik de pesto ook graag op brood, met of zonder plakje kaas.

Smakelijk! En vergeet niet leuke recepten, tips of foto’s te delen via de app.

En dan, een laatste nieuwtje, deze week zijn Kristel en Rianne begonnen als onderdeel van ons team. Zij pakken de evenementen en ontvangsten voor ons op. Wil je een verjaardag vieren, mag je een leuk bedijfsuitje organiseren, zoek je een locatie voor een trouwerij of begravenisceremonie of heb je zin in een echte tuin beleef workshop? Neem dan vooral contact met ze op via ontvangsten@ommuurdetuin.nl en kijk op de website voor meer informatie.

Deze week een pakket met veel salade ideeën, het is immers zomer. Al zou je dat vandaag niet zeggen. Toch ben ik waarschijnlijk stiekem geïnspireerd geraakt door afgelopen vrijdag en zaterdag. Wat een zon! Daar genoot het gras in de tuin overigens ook van. Donderdag eind van de dag ging ik naar huis, maandagochtend stond ik weer in de tuin… en woow… wat een verschil. Het gras (onkruid) staat opeens overal erg hoog. Om dit groene gras feest geweld tegen te gaan, en om iets gezelligs te doen met de voedselgemeenschap hebben we een onkruid wied feestje georganiseerd. Morgen, woensdag, gaan we tussen 8.00 en 12.30 met iedereen die zin heeft de tuin door dansen met onze schoffels en handschoffels. Om 10.00 uur is de koffiepauze met een lekker stuk taart. Kom je ook? Neem je iemand mee? Gezellig!

Esther stuurde ons een mooie foto van een zomerse salade met heerlijke groenten uit de tuin gecombineerd met gort van Graangeluk. Graangeluk is een inspirerend initiatief met lokalen granen, producten van hen kan je nu ook bij ons in de winkeltuin kopen. Ik kreeg niet alleen van Esther een foto, ook Dietmar van Restrobar Diels in Wageningen stuurde een foto van een gerecht die zijn deze zomer maken met groenten uit de tuin. Heel leuk om met hem samen te werken. Hij wil seizoensgebonden en gekke dingetjes, daar zijn wij dol op!

Terug naar het pakket. We beginnen met de radijsjes, ze zijn lekker pittig geworden! Dus voor degene die van pittig houden, gebruik ze vooral rauw als topping van gerechten of op brood. Een andere manier voor een perfecte topping met radijsjes is om er een snelle pickle van te maken;

In een kom meng je het sap van 4 eetlepels limoensap (of azijn) samen met 2 eetlepels suiker en 2 eetlepels olie totdat de suiker is opgelost. Als de suiker is opgelost giet je het over de radijs en doe je de weckpot dicht. Laat 10 minuten staan alvorens je de pickle kunt eten.

Dan hebben we net als vorige week voor de ene helft van de pakketten en spitskool en voor de andere helft een savooiekool. Beide hebben nog een weekje kunnen doorgroeien, met prachtig resultaat. De savooiekool heeft dit jaar wel een bijzonder patroon gekregen. De slakken wisten het (buitenste) blad wel te vinden! Wij hen gelukkig (uiteindelijk) ook. Savooiekool heeft een aardse, iets nootachtige smaak. Hierdoor wordt het een fantastisch lekker kool. De buitenste donkere bladen doen het geweldig in een wok (in reepjes snijden en dan passen ze eigenlijk overal wel bij), de binnenste lichter gekleurde bladeren kan je ook rauw eten. In Italië eten ze de kool graag zo;

Schaf het lichtgroene deel van de kool zo dun mogelijk. Breng op smaak met zout, peper, Balsamico azijn, olijfolie en Parmezaanse kaas! Dit ga ik zeker proberen.

De radicchio is ook zo’n favoriet in Italië. En ook hiervan kan je een geweldige zomerse salade maken door hem te combineren met een dressing van olijfolie, appelazijn, zout en peper, grove mosterd en honing. Strooi dan nog wat gehakte en geroosterde hazelnoten en stukjes dun gesneden appel over de salade.. en tadaa. Te bitter? Leg de bladeren 10 min in koud water.

De radicchio is een sla die als krop groeit, en dus (langzaam) dicht groeit. Aangezien het zoveel regent, is er helaas ook water tussen de verschillende lagen bladeren blijven staan. Met her en der een vies blad als gevolg. Deze kan je er gewoon tussen uit halen, of het vieze deel eraf snijden. Voor ons maakt het het wel erg lastig, omdat je hiervoor het beste de krop uit elkaar haalt. Dit willen wij niet doen, want dan zijn de blaadjes niet lang houdbaar. Vandaar dat we best wat blad hebben moeten weggooien en de krop een stuk kleiner is dan anders, sommige hebben zelfs een mooi bloemachtige en iets aparter uitziende radicchio in het pakket gekregen. We raden aan om deze alsnog wel snel op te eten.

De volgende die je in het pakket vind is de zapalitto. Je kan hem goed bewaren in de koelkast, liefst in de groenten la. De zappalito zit een beetje tussen een courgette, pompoen en komkommer in. Aangezien we in de zomerse salades verkeren; dunne plakjes door de sla vind ik zelf fantastisch. Of gewoon als tussendoortje eten. Voor een regenachtige dag als vandaag is dit recept ook leuk;

Snij het topje ruim van de rest af. Haal het grootste deel van het vruchtvlees eruit. Mix dit met ui, kaas, broodkruimels en een beetje olie. Stop het mengsel terug in de zappalito en zet het geheel voor een minuut of 20 in een 180graden voor verwarmde oven.

En als de zon nou wel schijnt en je de BBQ aan zet; Snij de zappalito in dikke plakken, smeer ze in met olie en zout en gril ze een paar minuten per kant op de BBQ. Smullen!

De bietjes hebben we deze week gemixt. Gele, chioggia en/ of rode bietjes. In de zomer zijn de bietjes een stuk minder aards dan in de winter. Je hoeft ze dan ook niet per se te koken of bakken. Snij ze in dunne plakjes en geniet van het prachtige kleurenfeest en de geweldige smaak van deze bietjes in je zomersalade. De meest klassieke combinatie is bietjes (rauw of gekookt) met kaas (feta of zachte geitenkaas),nootjes (hazelnoot en/of walnoot), olijfolie, azijn, zout en peper. Eventueel gecombineerd met sla blaadjes of gewoon zo. Wil je een iets vullendere salade dan kan je er pasta doorheen mengen.

De rode besjes zijn een kadootje. We hebben zoveel geoogst, dat we iedereen hier van kunnen laten proeven. Geen overvolle bakjes dus, maar wel een tof extraatje.
Dit zijn overigens besjes van een later ras dan de besje die jullie eerder gekregen hebben. Hier hebben we er vaak minder van. Desalniettemin zijn ze erg lekker. En ja ook de rode besjes doen het goed in een zomerse salade. Groene blaadjes, dressing, besjes erbij en smullen maar. Of groen blaadjes, gegrilde courgette, feta, olie, zout en peper en de besjes!

Na zoveel zomerse salades kan ik de zon al bijna zien schijnen buiten, maar helaas. Ze moesten vandaag bikkelen in de tuin. Flinke stortbuien kwamen over. Tja we klagen niet hoor, buiten werken blijft nog steeds een feest. Gek is het wel.

Gelukkig komen er ook prachtige bloemen uit de tuin. Ik had zo’n fantastisch boeket meegenomen naar huis. Aangezien mijn handen vol zaten met groenten, de tassen van mijn kids en de bloemen, kreeg ik de deur niet open. Bloemen maar even in mijn laars gezet zodat ze niet zouden beschadigen. Nou die blijven mooi daar staan, wat een leuk plaatje! Het maakt mijn (voor)balkon een stuk gezelliger :D

onweer op komst

Met een enorm front onweer dat eraan zit te komen voelen we in de tuin de spanning opbouwen. Niet alleen het drukkende weer maar ook door de grote vraag? Hoe erg gaat het worden? Wat moeten/kunnen we afdekken? Wat gaat de schade zijn aan de gewassen? Klimaatverandering of niet; als boer probeer je altijd zo goed mogelijk in te spelen op het weer en in deze tijd van het jaar als alles vol en hoog staat is het soms ook gewoon bidden dat het niet zo erg wordt als ze voorspellen. Als oogstdelers beleven jullie dit misschien niet zo erg maar als het weer tegen zit kan het in de zomer wel voor gaten in het pakket zorgen omdat sla kapot hagelt of kiemplantjes afwaaien.

Deze week zit het pakket echter weer vol met sla, radicchio, venkel, raapjes of radijs en tuinbonen en wat bosuitjes of dunne prei.

De bosuitjes kregen we vandaag niet meer gepeld. Het onderste uitje kun je eraf strippen en dan hou je een bosuitje over. Helaas niet zo groot als we graag hebben omdat het onkruid de laatste weken enorm oprukt. Gelukkig waren er maandag een aantal heel fanatieke vrijwilligers waardoor we aan aantal bedden hebben weten te redden. Een bed met sla en broccoli is echter helemaal mis gegaan en die maaien we af. Dit soort jaren ben ik blij dat we wel nog een kleine freesmachine hebben staan zodat as het onkruid de spuigaten uitloopt we het kunnen blijven controleren. Tussen de mais waar eerst de tuinbonen stonden zaaien we wat groenbemesters in en daarna blijven we het maaien. Zo houden we de bodem bedekt maar krijgen we geen massa’s onkruidzaden.

De aardappeloogst is begonnen. Niet erg grote maar wel mooie aardappelen halen we uit de grond. Ons laatste onaangetaste aardappelras heeft ondertussen ook te maken met phytophthora ondanks de resistenties. Tja we halen het loof eraf en laten ze dan nog even afrijpen in de grond. Op de foto zie je dat de bedden van de aardappels dit jaar wel erg mooi schoon van onkruid zijn gebleven. Dat is heel fijn oogsten en straks ook fijn voor de groenbemester die we gaan inzaaien. Het bed van de peulen is gefreesd en bewerken we de komende weken nog verder om het klaar te maken voor de aardbeienplanten voor volgend jaar die volgende week worden geleverd.

Ik had jullie vorige week basilicum beloofd maar deze week is in de kas grijs- of natrot toegeslagen. We hebben beplanten afgeknipt in de hoop dat ze weer opnieuw mooi uitgroeien. Ook hebben we een nieuwe lichting gezaaid om in de loop van de zomer hopelijk wel te kunnen oogsten.

Raapjes zijn nauw verwant aan de radijs. Ze zijn niet zo pittig en het loof zijn de traditionele raapstelen! Je kunt van de knollen een heerlijke romige soep maken en hier ook het loof in verwerken. Maar het loof vind ik lekkerder in een roerbak of in de stamppot. Omdat dit de echte raapstelen zijn zijn ze wat harig en minder geschikt als rauwkost.

Radicchio en venkel in het pakket. Voor mij de beste ingrediënten voor een zomerse maaltijd salade. De venkel kun je fijnsnijden en eventueel in witte balsamico wat laten ‘garen’ en als je het bitter van de radicchio niet lekker vindt kun je deze fijn gesneden even kort in koud water laten staan. Daarna goed droog centrifugeren, of uitslingeren in een theedoek. De radicchio mengen met de venkel en wat lekkere (walnoot)olie, balsamico azijn, zout en peper. En aanvullen met waar je zin in hebt, noten, witte kaas, gebakken paddestoelen, pasta. 

Soms past niet alles in het pakket, deze week zijn er weer prachtige kruiden zoals peterselie, selderij, koriander kom ze plukken! 

Bij de ommuurde tuin is een nieuw afhaalhokje verschenen! Andre heeft zijn best gedaan om een muis-, kraai-vrije plek te creëren waarin de pakketten ook nog eens droog en uit de zon staan tot ze opgehaald worden. Je kunt de groenten zo meenemen uit jouw kratje en het lege kratje laten staan. Sluit de deurtjes weer als je weg gaat. 

Tijdens de vakantieperiode kun je je pakket door iemand anders laten ophalen eventueel ook op een ander dag/locatie. Stuur dan graag een mailtje met welke data je zo’n verandering wilt of wanneer je misschien helemaal geen oogsteel klaargezet wil hebben. 

Alvast voor in jullie agenda’s: zondag 25 augustus vieren we 25 jaar Ommuurde Tuin! Hopelijk samen met jullie!

Deze zomer gaat Helen samen met Sage die jullie wel uit de winkel kennen een aantal kookworkshops organiseren in de tuin. Zodra de data bekend zijn krijgen jullie die natuurlijk te horen!

taart en soep

Afgelopen week is er veel gebeurd. De laatste aardbeien zijn geoogst, de aalbessen en kruisbessen zijn geoogst. Dat laatste moest ineens heel snel omdat de bessen snel afrijpten met die warmte. Deze week gaan we de bedden omtoveren tot vlaktes. De erwten en peultjes maken plaats voor nieuwe aardbeien planten en de oude aardbeiplanten maken plaats voor een groenbemester. 

In het pakket veel variatie! Het is volop zomer en dus volop oogst!

Kruisbessen vind ik heerlijk, veel zoeter dan aalbessen en zo mooi! In Engeland zijn er hele verenigingen rond deze gooseberries opgericht met wedstrijden wie de mooiste en lekkerste bessen kan kweken. Ik eet ze dus meestal zo uit het vuistje maar je kunt er ook een heerlijk taartje mee maken. Neem hiervoor een monchoutaart recept en vervang evt de monchou door vegan-griekse yoghurt die je verstevigd met agar-agar. De bodem maak je van de lekkerste oatmeal cookies die je kunt vinden. En er bovenop leg je de gehalveerde kruisbessen met evt nog een gelei laagje van vlierbloesenlimonade met agar-agar. Bestrooi het met wat bloemetjes, bijv. van de klaverzuring of madeliefjes.

De kropsla heeft veel te leiden gehad van de slakken maar vormde dikke kroppen. Lekker voor een salade maar ook geweldig in slasoep. Het bosje kruiden is klaverzuring een leuk fris blaadje om de sla of andere gerechten mee te garneren.

Ook de koolrabi verdwijnt op dit soort dagen in de soep  Regen en 15 graden… dat vraagt om een lekker warm comfort eten. Wat een monsters kwamen er dit keer weer uit het bed! Door de slakken vervormen veel koolrabi planten en krijg je van die leuke koppen.

Lekker wat bietjes en venkel. Deze zoete groenten passen prima bij elkaar in een salade heel je dan wel het mooie fris wit-groen van de venkel kwijt raakt als je husselt. De bietjes kook ik kort, echt 10-15 minuten. Tot het schilletjes eraf te vegen is. Het loof van de bietjes is niet heel mooi maar kan prima in een roerbak. Een andere manier waarop venkel heel erg lekker klaar te maken is is in de grillpan. Je houdt dan de bite maar de gegrilde venkel wordt nog zoeter.

Radijsjes en raapjes lijken qua smaak wel wat op koolrabi. Dus kunnen ook in de soep. Maar om het niet te saai te maken raad ik het aan om eens in plakjes in wat azijn en suiker te zetten. Zo kun je het in de koelkast zeker wel twee weken bewaren en steeds wat lekkere plakes pakken voor op de boterham of bij een salade. Dit kan natuurlijk ook met de stengels van venkel en komkommer. Haal dan wel bij de komkommer het zachte deel, de zaadlijsten (zonder zaad) eruit en gebruik dat in een soepje (zie hierboven).

In de kas zijn de komkommers nu tot aan de draad volgroeid en laten we ze elke twee dagen zakken. Op de grond ligt stro om de stengels droog te houden en rot te voorkomen. Dat is dit jaar een groot risico want ook in de kas is het relatief vochtig. De stro trekt dat wel weer slakken aan. Och ja je kunt niet alles voorkomen.

Buiten produceerden de courgettes vorige week enorm veel vruchten. Met de temperaturen van rand de 26 graden zie je ze bijna groeien. Courgettes makkelijk te combineren en heel veelzijdig, nou kom maar op met jullie lekkerste recepten!!! 

Nog mijn excuses aan de zaterdag oogstdelers. Ik had een weegfout gemaakt waardoor er wel heel weinig uitjes over waren gebleven. Gelukkig konden we jullie verrassen met basilicum! Vanaf nu te oogsten in de kas. Volgende week gaat het voor iedereen in het pakket.

Kom ook lekker andere kruiden oogsten! Er is volop peterselie, selderij koriander en dille en zelfs nog kervel te oogsten. 

Deze zondag was de tuin het podium voor Triple B Combo uit Bennekom via Gluren bij de Buren. Het was heerlijk weer en de tuin zat vol met genietende mensen. Wat oud-oogstdelers waren er speciaal vanuit Zutphen gekomen!

Komende week starten we hopelijk ook met de aardappeloogst. Als jullie zin hebben om een handje te helpen dan zijn jullie van harte welkom. We plannen het nu op donderdag en vrijdagmiddag want dan is het deze week lekker droog.

oude groenterassen in the picture

Wat was het een mooie avond vorige week woensdag! Vanuit mijn bed heb ik meegenoten. (Ik heb een zomergriepje waardoor ik sinds vorige week dinsdag veel thuis ben.) 

Met een 30-40 personen en een heleboel lekker eten is midzomer gevierd. "Ik vond het zo waardevol dat we konden samenzijn met elkaar op een mooie plek en de oogst van ons land genieten.” (oogstdeler) 

Ik hoop dat jullie een aantal van de recepten willen delen in de app. Woensdag leek ook echt een omslagpunt de temperaturen zijn flink omhoog.

Een heerlijke week met lekker warm weer, veel zon en alles droogt en rijpt waar je bij staat. De bonen en zoete aardappels zien er veel blijer uit dan eerst. Onder het doek komen gelukkig onaangetaste buitentomaten vandaan. Ik hield mijn hart vast maar we hebben het gered. In de kas was zelfs al een kleine aantasting van phytophthora, in de tomaat met het meest aardappelachtig blad. Deze twee groenten zijn zo verwant dat je een tomaat kunt enten op een aardappel! Twee groenten op 1 plek dus.… Maar dat heb ik nog niet geprobeerd… In de kas wordt het langzaam wat overzichtelijker nu we de wortels aan het oogsten zijn. Dit ras wortels heet Amsterdamse Bak. Een oud ras van de tuinders rond Amsterdam die ze in platte bakken teelden om zo vroege wortels te kunnen leveren. 

Oude rassen is deze week het thema: Afgelopen zaterdag was de NOS op bezoek 22/6 NOS journaal om 18 en 20 uur en vandaag de Gelderlander. In de tuin hebben we dit jaar een demo-project van Erfgoedzaden waar je oude Nederlandse rassen kun bekijken. In de tuin telen we ook allerlei oude soorten en rassen. Zoals dus die wortels dus maar ook de tuinbonen van deze week zijn van het ras Aguadulce, Italiaans maar ook erg oud. We telen de tuinbonen voor/tussen de suikermais. nu oogsten we de hele planten er tussen uit en krijgen de maisplantjes weer meer licht om door te groeien. De wortels van de tuinbonen verteren in de grond geven extra voeding aan mais. Een mooie combinatie. Tuinbonen kun je rustig een week of meer bewaren in hun grote hulzen. De boontjes rijpen in de koelkast niet veel verder af. Als je de bonen dopt komen de grote platte bonen tevoorschijn. Wil je heel sjiek eten dan kun je het lichtgroene huidje na kort koken er ook afhalen en dan hou je een knalgroene boon over. Dit recept  is heel makkelijk en o zo lekker van mijn gewaardeerde collega Norbert uit Doorwerth die ook al gek is van oude rassen. Check zijn website voor meer weetjes. Oh en er zit een takje bonenkruid bij de tuinbonen. Lekker pittig door je bonengerecht en het helpt bij de vertering van de eiwitten!

Wat heel Nederlands is zijn de stJansuitjes. Heel leuk om die met st Jan in het pakket te kunnen doen. Het is een soort mini sjalotje die je in zijn geheel stooft of inlegt als zilveruitjes. Het is een vaste plant die zich jaarlijks vermeerderd door zijn scheutjes. Bij ons hebben ze 2 jaar nodig om een flinke kluit uitjes te maken. Op de klei rond Utrecht waar deze ui vandaan komt gaat het vaak al in een jaar. Het grootste deel van deze st Jansui gaat bij jullie in het pakket. Een klein deel gaat weer de grond in voor volgend jaar of het jaar erna en een deel gaat bij restaurant Flores in Nijmegen de potten in. De voormalige sous-chef van de de nieuwe winkel kookt daar nu heerlijke plantaardige gerechten met een klein beetje vlees of vis als je wilt. 

En ik zag hem daar ook staan Garum van slakken… Emile heeft een aantal jaar geleden een gerecht gemaakt wat Revanche of the Lettuce heette. Gebakken sla met een saus van gefermenteerde slak. Heerlijk! En dit jaar zou ik het helemaal begrijpen. Zie de foto’s van volledig afgegraasde sla… Echt alsof er een koe langs is geweest. maar nee het zijn de naaktslakken die ’s nachts hun slag slaan en vanuit de graspaden de groenten belagen. Ondanks onze dagelijkse raap-acties van wel een emmer per keer blijven ze maar komen…

Ondanks al dit tuindersverdriet en frustratie zijn er prachtige kroppen batavia sla in het pakket. Lekker stevig en knapperig met een mooie rode toon. Ook de krulandijvie heeft de slakken overleeft hoewel er zich nog wel eens eentje zich in kan ophouden. Maar de meeste zijn eruit! Dank aan Luuk onze vrijwilliger die het allemaal heeft staan uit spoelen.

De aardbeien zijn voorbij maar het volgende fruit is rijp. De rode en witte bessen konden deze week geoogst. Heerlijk in een taartje of door de yoghurt. Maar je kunt erop heel lekkere siroop mee maken voor een glas verfrissende limonade. Deze week kun je nog de aller, allerlaatste aardebeien komen plukken. Volgende week maaien we de aardb

eien planten zodat er vers loof op komt en we het bed goed kunnen wieden.

Deze zondagmiddag tussen 13:30 en 17:00 is er weer Gluren bij de Buren in de tuin! Het Triple B Jazzcombo uit Bennekom (met een van onze oogstdelers!) komt de tuin verblijden met heerlijke jazzmuziek en de Grasshoppers (Lindy Hop dans-community) uit Wageningen komen hierop dansen. Kom gezellig meegenieten van de tuin, het lekkere weer en de mooie klanken! En waag wellicht een dansje.

MIDZOMER

Midzomer weken - de dagen zijn enorm lang. Om vier uur wordt het al langzaam licht en beginnen de vogels hun concert. Om half elf pas wordt het weer donker. In de tuin groeit alles heerlijk door. De kapucijners en doperwten zijn nu klaar net als de knoflook die begint ook al af te rijpen. De eerste courgettes kunnen worden geoogst. Ik hoop al voor iedereen een. In de tuin plukken we lustig door in de aardbeien. Kom zelf de heerlijkste aardbeien scoren! Nog een of twee weken en dan is deze heerlijkheid weer voorbij.

Wij plukken nu veel minder mooie aardbeien en de rotte aardbeien eruit zodat we het gewas zo lang mogelijk gezond houden. Deze leuke neus-aardbei zat er ineens tussen! In de tuin zijn de nestjes van de koolmezen uitgevlogen. Ze zijn zo nieuwsgierig en helemaal niet bang. Ze vliegen in en uit het huisje en zitten naast ons op de tafel mee te eten. Vliegensvlug verdwijnen ze ook weer als je te plotseling beweegt. Prachtige beestjes en in de tuin relatief veilig. We hebben geen katten of honden en ze zijn nu te groot voor de gaaien.  

De aardappelen hebben we deels al afgemaaid en het loof afgevoerd. De phytophthora, aardappelziekte breidt zich steeds meer uit. Morgen moeten ook de andere vroege rassen eraan geloven. Omdat we ze voor hun afroeping moeten maaien zal de oogst niet groot zijn ben ik bang. De resistente late aardappel Alouette houdt het nog wel goed vol. Dus vingers crossen op wat droge weken. De pompoenen hebben door de nattigheid van vorige week een nieuwe lading vraatzuchtige slakken te verduren gehad. We dachten nog wel ze redelijk onder controle te hebben… Bladeren en vruchtbeginsels wordt vakkundig weggevaagd en de planten zitten bedekt onder een laag slijm… 

In het pakket deze week kapucijners/doperwten of tuinbonen, bindsla/romeinse sla, krulsla, venkel, chinese kool, knoflook, rucola en misschien ook een courgette. 

Kapucijners en doperwten haal je net voor het koken uit de schil. (Zeker de doperwtschillen kun je ook goed mee koken met andere rest groenten voor een lekker zoete bouillon.) Hierna kook ik ze meestal een paar minuten voor bij een omelet of doe ze rauw in een lekkere curry met bijvoorbeeld de Chinese kool en wat knoflook. De knoflook is nog vers. De bladeren en stengel kun je gebruiken. De bloemkrul kun je stoven of pureren tot een lekkere pittige saus. De bindsla/romeinse sla - Little gem is groot en stevig. Geweldig om te bakken of in een cesar-salade. De krulsla die tussen de courgette groeit mag er ondertussen ook af. Zo maken we extra ruimte voor courgettes en kunnen we ook stro eronder leggen. Deze tijd van het jaar eet ik elke dag salade bij het avondeten. Soms heel fijn gesneden met flink wat dressing. Soms gewoon lekker frisse blaadjes bij de pasta.De rucola wordt steeds vaker door mijn kinderen gebruikt in de pasta, soms verwerkt tot pesto of gewoon als blaadjes met wat tomaatjes en kaas of champignons. Rucola en venkel zijn voor mij samen een favoriete combinatie. Eigenlijk sinds ik het als salade voor het eerst bij Sa Lolla proefde. Met een dressing met flink wat vers citroensap en inktvis. Maar ook zonder de inktvis is het een geweldige combinatie. Pittig en zoet met het frisse van de citroen. De ziltige bite van de inktvis kun je leuk vervangen door de bakken zeewier (I Sea Bacon) of zeewier chips. Maar ook een mooie parmezaan of geroosterde amandelen passen hier goed bij. 

Woensdag 19 juni is het midzomer oogstdelersdiner!! Neem wat lekkers mee en schuif aan de lange tafels die we klaarzetten. Ik heb vanavond een hartige taart gemaakt met de hertshoornweegbree en laatste asperges. Als toetje hebben we natuurlijk aardbeien! Naast oogstdelers schuiven er ook vrijwilligers en stagiaires aan. Je bent welkom vanaf 17u en vanaf 18:30 gaan we aan tafel. Voor die tijd kunnen we elkaar leren kennen, een rondleiding door de tuin doen. vuurtje stoken en het hebben over agro-ecologie en wat dat nou eigenlijk inhoudt op de ommuurde tuin.

Eet smakelijk en hopelijk tot komende woensdag!

Dana, Esther, Helen, Ilse, Laurie, Loraine en Alex

en de rest van het tuinteam

PS we zijn op zoek naar twee nieuwe collega’s die het leuk vinden om in een prachtige omgeving en hecht team te helpen bij het organiseren van ontvangsten en evenementen 

en/of de verantwoordelijkheid voor ons theeterras en de winkel op zich te nemen. Weet je iemand of heb je zelf interesse? Mail of app Ilse (0627014290)