De Ommuurde Tuin

De Historische Moestuin van koning Willem III

OPENINGSTIJDEN:

10:00 - 17.30

WOENSDAG & ZATERDAG

1 MEI TOT 1 NOVEMBER

 

 

POSTADRES:

DE OMMUURDE TUIN - ESTHER KUILER

CROCUSSTRAAT 27

6707 BS WAGENINGEN

 

GEGEVENS:

IBAN: NL77INGB0003247552

BTW:  133206038B01

KVK:   62338730

SKAL: 019241

Bijzondere groente- en kruidenplanten

In de Ommuurde Tuin telen we ruim 400 verschillende variëteiten groenten, fruit en kruiden: historische, bekende, nieuwe en wilde soorten. Elk jaar proberen we weer nieuwe rassen en soorten. Hier vindt je de soortenlijst van wat er bij ons op de tuin te vinden is. Een deel hiervan is ook bij ons te koop als pootgoed, plantgoed of zaden. Ook worden er,  in samenwerking met zadenbank CGN van de Wageningen University, oude rassen verbouwd voor het Erfgoedzaden Netwerk: “In het netwerk Erfgoedzaden vermeerderen we op kleine schaal oude rassen van tuinbouwgewassen en werken zo mee aan de instandhouding van ons levend erfgoed. Zo oogstten we o.a. Deventer Zwartblad, Meilof, Albaster komkommer en Patrijsoogjes.

Wanneer te koop?
Haal je pootgoed, plantgoed en zaden:

  • tijdens de pootgoeddag in april

  • tijdens de plantgoeddag in mei

  • tijdens winkeldagen: april t/m oktober, wo & za van 10:00 - 17:00. Half mei hebben we het grootste assortiment.

Wat is er aan pootgoed, plantgoed en zaden te koop?
Bij ons vind je heel veel historische, bekende, nieuwe en wilde soorten, zowel eenjarigen als meerjarigen:

  • Groenten

  • Kruiden

  • Fruit (vooral allerlei variëteiten bessen en aardbeien)

  • Eetbare bloemen

  • Bijenplanten

  • zaden van van der Wal en zelfgeteelde zaden

  • pootgoed van aardappel en ui is tot juni verkrijgbaar: mooie, sterke en lekkere rassen.

Bij ons vind je allerlei soorten sla-, kool-, prei-, bieten- plantjes maar ook heel veel soorten kruiden, fruit, allerlei aardbeien etc. Na IJsheiligen komen ook allerlei rassen tomaten, pepers, aubergines, langwerpige en ronde courgettes, komkommers en pompoenen in de winkel. Gewone en bijzondere rassen: denk bijvoorbeeld aan knolkapucien, yacon of appelwortel, oca, zoete aardappel (bataat), eikebladsla, bataviasla, Algierssla, daglelie, kattesnor, dropplant, framboosrabarber, gestreepte tomaten en courgettes, zapallito, ninestarperennial-broccoli, palmkool, russische bladkool, paarse en groene boerenkool, paarse en groene koolrabi, eeuwig moes, borlottibonen, wasabi, verveine, mierikswortel, zomerpostelein, lavendelmunt, chocolademunt, wollige munt, kroesige munt, marrokaanse munt, turkse munt, ijskruid, lavas, tijm, rozemarijn, bonenkruid, dille, kervel, paarse en groene basilicum, franse dragon, hyssop, wijnruit, alsum, stevia, korona-aardbei, witte alpenaardbei, Mieze Schindler aardbei, kruisbes, aalbes, wijnbes, framboos en nog - heel - veel meer. Uiteraard allemaal biologisch.

Ook bij ons te koop: vegan plantenvoeding (OPF), groenbemester, ‘Bokashi’, kleimineralen en potgrond

OPF BEMESTING. Wij bemesten al jaren plantaardig. Als basis gebruiken we compost (eigen ‘bokashi’ compost en aangekochte natuurcompost) dat we in de winter op ‘t land uitrijden. Door ‘t jaar heen geven we vervolgens gerichte bemesting met plantaardige korrels: Organic Plant Feed (OPF) 7-1-7. Dit is een natuurlijke messtof, gemaakt van melasse dus 100% plantaardig. Het zorgt voor een stabiele plantgroei en stimuleert het bodemleven. Iedere keer voordat we planten, voegen we wat van deze korrels toe - je strooit ze gewoon uit, harkt ‘t een beetje in de grond en je bent klaar om te planten. DIt product is ook geregistreerd op de inputlijst van SKAL. Meer info vind je hier.

BOKASHI. Wij zijn 10 jaar geleden overgestapt van een composthoop, naar een ‘bokashi’ composthoop. Het grote voordeel is dat je dit niet hoeft om te zetten: je stapelt je onkruid op een hoop op elkaar, voegt er een beetje microferm, water, bentoniet en schelpenkalk aan toe en dekt ‘t vervolgens af met plastic (‘anaeroob’). Je houdt uiteindelijk prachtige bokashi compost over, die je op ‘t land uit kan rijden. Bokashi - Japans voor ‘goed gefermenteerd materiaal’ - is een mix van schimmels, bacterien en gisten die je onkruid anaeroob (zonder zuurstof) omzetten. Deze mix, schelpenkalk en kleimineralen zijn bij ons in de winkel te koop, en je kan uiteraard langs onze bokashi composthoop lopen om te zien hoe wij deze hebben opgezet. Zie ook ons filmpje met meer uitleg over hoe wij een bokashi hoop opzetten.

GROENBEMESTER. Naast compost (eigen ‘bokashi compost en aangekochte natuurcompost) als basis en OPF-korrels als gerichte bemesting door ‘t jaar heen, voeden we de bodem ook met onze ‘groenbemester’. Een groenbemester is een gewas dat je niet teelt om zelf van te eten, maar om de bodem mee te verbeteren. De voornaamste voordelen: 1) meer organische stof in de bodem; 2) stimulans bodemleven; 3) betere structuur; 4) voorkomt uitspoeling van nutrienten in herfst en winter. Wij gebruiken zelf een oud ras rogge: St.Jansrogge. Dit oude ras wortelt dieper en heeft een uitgebreider wortelstelsel dan moderne rassen. Op deze manier breng je dus veel organische stof de bodem in. Je zaait ‘t vanaf september en oogst ‘t in juli als de korrels mooi hard zijn. De wortels verteren dan in de grond, en dit is heerlijk voedsel voor ’t bodemleven. Bovendien creeer je zo een prachtige structuur in de bodem. De lange stengels (‘halmen’) drogen wij en hier worden traditioneel bijenmanden van gevlochten door imker Wim van Grasstek. Vroeger lieten de boeren schapen grazen op ‘t jonge rogge. Door de planten voor de winter kort te houden, stoelen deze later beter uit. Dat betekent dat ze meer stengels maker per gezaaide korrel, en dus meer opbrengst geven. Onze St.Jansrogge is te koop in ons winkeltje om te gebruiken als groenbemester in je tuin, ‘n lekker roggebrood van te bakken of te gebruiken als vervanger van rijst (lekker lokaal!)

BENTONIET KLEIMINERALEN. Kleimineralen behoren tot de kleinste deeltjes die in de bodem voorkomen en bestaan uit zeer dunne plaatjes. Hierdoor hebben ze een enorm oppervlak: het bentoniet-kleimineraal heeft maar liefst een oppervlak van 800m2 per gram! Aan dit oppervlak kunnen allerlei ionen (zoals K, Ca, Mg, Na, NH4) en sporenelementen binden, zodat deze niet wegspoelen uit je composthoop of bodem. Het kleimineraal laat deze ionen en sporenelementen pas weer los, wanneer er in de bodem een tekort ontstaat aan deze elementen. Het heeft dus een hoge CEC. Zeer belangrijk voor je bodemvruchtbaarheid! Wij voegen bentoniet toe aan onze bokashi hoop, maar je kan het ook aan de gewone composthoop toevoegen, of direct door de bodem mengen. Meer info hier.

VULKAMIN OERGESTEENTEGRANULAAT en -meel. Vulkamin Granulaat is een 100% natuurlijk product van vulkanische oorsprong. Het is een zacht oergesteente (een zogenaamd zeoliet). Vulkamin bevat grote hoeveelheden mineralen (IJzer, Calcium, Magnesium en Kalium) en sporenelementen zoals Zink en Titanium. Hierdoor is het ideaal om de bodemreserves aan te vullen. De bouwstenen zijn goed voor de ontwikkeling van de graszode, de plantenborder of de haag. Daarnaast is Vulkamin rijk aan oplosbaar Silicium. Dit verhoogt de weerstand van de plant tegen droogtestress en infectieziekten. Ook kan het de opname of benutting van Fosfaat verbeteren. Met slechts een minimale gift van sporenelementen wordt een belangrijke ondersteuning gegeven om bodem en plant vitaal te houden. Zo wordt het bodemleven gevoed, kan het gewas beter groeien en wordt de plant geholpen bij de bouw van enzymen, vitaminen en essentiële aminozuren.

JONGKIND POTGROND met mycorrhiza’s en klei. Het beste om je potten mee aan te vullen of een eigen moestuin mee te beginnen. Je kan dit ook als zaai- en stekgrond gebruiken. Meng het dan met wat perliet om ‘t luchtiger te maken.

Erfgoedzaden netwerk

Nog geen honderd jaar geleden, kenden wij in Nederland:

584 rassen aardappel (Adelaars, Alberta’s, Andijker Muizen, Bal Gelen, Witte Geithoorns, Belgische Rooden, Blauwe Friezen, Blauwe Kruipers, Blonden, Bokken, Botergeeltjes, Kuilenburgers, Maastrichtse Krombekken, Muisjes, Noordmannen, Ruige Poolse, Ruige Witten en zelfs ‘Poepen’ – een consumptieras uit Friesland)
554 rassen kool
254 rassen sla
162 rassen komkommer
155 rassen wortel
127 rassen ui
115 rassen bietjes (Bron: Oranje Lijst)

Veel oude rassen van akker- en tuinbouwgewassen, geteeld in de periode vanaf 1850 tot aan de Tweede Wereldoorlog, zijn verdwenen. Vanaf rond 1950 zijn door intensieve veredeling rassen ontwikkeld die een hogere opbrengst, grotere uniformiteit en betere oogstbaarheid bezitten. Hierdoor worden oude rassen niet meer geteeld en veel is verdwenen. Dat is een probleem, omdat die oude rassen vaak het uitgangsmateriaal zijn van de moderne rassen die tegenwoordig in de handel zijn. Deze oude rassen zijn vaak gebruikt voor het maken van selecties en kruisingen, om gewenste eigenschappen te krijgen zoals vorm, kleur, smaak maar ook - heel belangrijk - resistentie tegen ziektes (WUR 2017; deoerakker.nl/erfgoedzaden).

Gelukkig zijn er wereldwijd allerleid initiatieven die de biodiversiteit in stand willen houden. Op de Ommuurde Tuin doen we daar natuurlijk ook aan mee.  Door het telen van veel verschillende rassen, houden we die immers ook ook in stand. Ook oogsten we ieder jaar weer een deel van het zaad (met name van de bonen en kruiden) en de knollen (zoals aardappelen, aardpeer, oca en zonnewortel). Omdat we ook voor onze eigen teelten een deel van de zaden zelf vermeerderen en selecteren, is het leuk om dit ook voor een ‘grotere zaak’ te doen. In het netwerk Erfgoedzaden vermeerderen we op kleine schaal oude rassen van tuinbouwgewassen en werken zo mee aan de instandhouding van ons levend erfgoed. Van de zadenbank, het CGN van de Wageningen University, krijgen wij verschillende oude rassen die wij telen, beschrijven en indien mogelijk weer zaden van oogsten. Zo teelden wij o.a. Deventer Zwartblad en het Koeboontje,  Groninger Zilverhart en Lepelblad, 4 oude preirassen zoals Leek of Delft en Leidse winterprei, gele veldsla, Limburgse Krombekerwten, Patrijsoogjes-bonen, witlof (nog lekker bitter) en Half lange groene komkommer. Ook de Emmabloem, Albaster komkommer, Lentegroet sla, Wijker Vale bonen en Gelber Nussler veldsla hebben we al mogen telen. Komend jaar worden het citroenboontjes en ….. die we voor het CGN telen en beschrijven. En van die 584 rassen aardappels - kunt u er gemiddeld zo'n 12 rassen bij ons in de winkel vinden, waaronder de meest geliefde: Rode Emma (rood van binnen), Blauwe Elize (blauw-paars van binnen), Panda, Pink Gypsy, Alouette en Charlotte.

Wij telen zelf met biologisch gecertificeerd uitgangsmateriaal uit heel Europa. Bijzondere plantjes kunt u bij ons op de plantgoeddag en ook tijdens reguliere openingstijden kopen. Maar er is natuurlijk veel meer! Avontuurlijk moestuinders die ook op zoek zijn naar variatie kunnen bijzondere zaden bestellen bij:

Lezingen en rondleidingen

In het rustige seizoen geven we lezingen voor tuinverenigingen en andere clubs. In het teeltseizoen geven we u graag een rondleiding door de tuin, zodat we u van alles in het veld kunnen laten zien en proeven. In de zomer en winter geven we een workshop Kleinfruit snoeien. Je gaat onder leiding van een deskundige praktisch aan de slag met rode, witte, zwarte, josta- en kruisbessen, zomer- en herfstframbozen, braam, wijnbes en tafeldruiven. Zo leer je de verschillende soorten snoeien voor een mooie oogst. Let op de evenementenagenda voor de datum.

Tot slot geven we jaarlijks ook een cusus “Agro-ecologie in praktijk” ( in ‘t Nederlands en Engels) waarbij je alles leert over de praktische kant van de tuinderij.